NEY YAPIMI

Kuruyan kamış yapraklarından ve budaklarından arındırılır ve ısı yardımıyla eğri olan yerleri düzeltilir...

Yapılacak olan ney'in uzunluğuna göre kamış kısaltılır.

İçi uzun açkı aletleriyle açılır, perdeleri hesaplanır ve perdeler açılır.

Açılan perdelerin içleri çeşitli bıçaklar be zımparalar yardımıyla temizlenir...

Son kontrollerden sonra, tornada çekilmiş olan başpare, Ney'e bindirilir...

Ney Üretimi için Kamış seçiliyorken bir çok özelliklere bakılır. Bunlardan en önemlileri, kamışın en az 3-4 yaşında olması, kökten en az 5-6 boğum yukarıda ölçüyü yakalaması, boğum aralıklarında orantı olması, cidarının düzgün ve parlak olması, çok fazla eğri olmamasıdır... Günümüz de "kök kamış" diye tabir edilen; 1-2 yaşıdanki 100-150 cm boyunda olan kamışlardan da ney imal edilmektedir.Fakat bunlar köke yakın olduğundan et kalınlığı çok fazla olur, sesleri çok kapalı ve sesler arasında entenasyon bozukları yaşanır...

NEY YAPIMI için Kesilen Kamışlar;Ocak ayı sonu Şubat ayı başı gibi kesilmelidir.Önce kesilmeleri kamışın içindeki gelişimini tamamlamamasına ve içindeki suyun boşalmamasına, bu da kamışın kuruyorken buruşmasına neden olur ki;buruşmuş kamıştan et kalınlığı yani;cidarı fazla olacağından iyi netice alınamaz. 

Her sene yaklaşık 2500km yol yaparak, olması gerektiği gibi ocak sonunda , olması gereken yerden Hatay Samandağdan Allah'ın iziniyle kamışlarımızı kesmekteyiz.

1. Ney'in yağlanması her zaman faydalı değil,  bazen ney'e zararlı olabilir. Ney'in yağlanması ile ilgili gerek internet gerek diğer kaynaklarda bir çok bilgi olmakla beraber ne yazık ki bir çoğu yanlıştır... 

2. Ney yapımcıları olarak biz; ney'i imal ettiğimizde ilk yağlanmasını yaparız. Bu genelde içi yağ dolu bir tankın içine ney’i yatırarak yapılır.  Bu ilk yağlanmada aslında kamış belki ömür boyu yetecek yağı bünyesine almış olur. Sonrasındaki yağlanmalarda böyle bir sistem kullanılmaz. Ney farklı sebeplerden dolayı kuruduğunda, içindeki yağı tekrar harekete geçirmek amacıyla yarım bardak yağın, başpare çıkartıldıktan sonra ney'in içine boşaltılması ile yapılır. Ney’in fazla yağlanması ve neyin dışının çok yağlanmasından kaçınılır. Sebebleri ise; ney yağlandığı anda seslerin daha rahat çıkmasına rağmen, fazla yağdan dolayı kamışın iç çapının daralmasına sebep olacağından ney'i bir kaç gün sonra tıkamaya ve yavaş yavaş volumün düşmesine sebep olur. Diğer bir zararı ise, ney sürekli yağ dolu tank içine sokulup yağlanıyor ise, ney'in dışınında mecburen yoğun yağa maruz kalacağından zamanla fazla yağ atılıyorken ney'in dış yüzeyindeki parlak sırrı yavaş yavaş yok olur. Bir diğer sebebi de ney'e gereksiz bir ağırlık verilmiş olur.

3. Ney kuruduğu zaman yağlanır. Amacı ise kamışın çatlamaması ve seslerin daha rahat çıkmasıdır. Ney'in yağlanması ile ilgili bir zaman verilemez. Ney'in kuruması; ney üfleyen kişinin biyolojik yapısından ve üfleme yoğunluğundan, kamışın yöresinden ve neyzenin yaşadığı yerin iklim özelliklerine göre değişir.  Bundan dolayı haftada 1, ayda 1 gibi bir zaman verilemez...

4. Yağ olarak fındık, badem, susam ve mısır yağı gibi doğal ve asit oranının düşük olan yağlar tercih edilmelidir.

5. Ney'in içine harbi,fırça vb. şeyler sokulmaz. Farkında olmadan Ney'e ufak ama akorta, entenasyona büyük zararlar verilebilir.

6. Ney üflendikten sonra içi nemli olacağından kılıf gibi havasız bir ortamda bırakılırsa küflenmeye sebep olur. 

7. Ney’in yamulmaması ve çatlamaması için  sıcak ve soğuk ortamlardan  uzak tutulmalıdır. Ney düz bir zemine konuluyorken başpare dışarda bırakılmalı, duvara asılıyorken en az 3 destekle sabitlenerek yamulması engellenmelidir.

8. Ney ne kadar kalın ve mukavemetli gözükse de kamıştan yapıldığı unutulmamalı, elimizdekinin bir dost /enstrüman olduğu unutulmamalı ve sürekli korunmalıdır.

Selamlar...